Het land van de mango strijders

Het verhaal gaat dat de voorouders van de bewoners van Svay Rieng door de koning op pad werden gestuurd om te vechten tegen de Taiwanezen. Een hevig gevecht volgde waarin de mannen dapper streden. Nadat ze de oorlog hadden gewonnen werden ze beloont door de koning. Als dank kreeg elke strijder een mango boom die ze plantten op hun geboortegrond. En dit is het begin van Svay Rieng, ofwel de Mango Lijn. Dorpjes en gemeentes hebben allemaal Svay in hun naam, dat dus verwijst naar de mango's.

Dit verhaal werd ons verteld door de tolk die gister mee was op veldbezoek. Een hartstikke enthousiaste man die veel weet over de geschiedenis. En hij was nog grappig ook want natuurlijk stamde hij af van de sterke stoere strijders van vroeger. Hij heeft een boekenwinkel met engelse boeken dus daar gaan we van het weekeind maar even langs.
We wisten wel dat er veel mango's in het gebied waren, maar we wisten niet dat Svay het Khmer woord is dat daar naar verwijst. Dus dat is wel een leuk feitje om te weten;)
We zijn gisteren met Carl Jansen, een collega van Agriterra mee op veldbezoek geweest. Samen met kantoorgenoten en de tolk gingen we op pad naar FEDA en SACK, waar we al eerder waren geweest om de boeren te interviewen en de ponds te bekijken. Maar deze gesprekken waren een stuk interessanter. Carl wilde weten wat de vooruitgang is in het afgelopen half jaar. Zo kwamen we achter veel informatie over hun leden aantal, plan van aanpak, markt strategie en hoe ze zich organiseren. Het is opvallend dat beide groepen zo van elkaar verschillen. Er zit denk ik nog geen 20 km afstand tussen de gebieden, maar de manier van werken verschild heel erg. FEDA heeft een rijk landbouwgebied en heeft door de trainingen van CFAP veel vooruitgang gemaakt op het gebied van groenteteelt en rijstteelt. Ze veranderen van oude landbouwtechnieken naar nieuwe modernere technieken die worden uitgelegd door CFAP. Ze verwachten dat de inkomsten wel met 70-80% kunnen verhogen. En dit geld dus niet alleen voor de boeren met de pond, maar ook voor de andere boeren. Door verschillende gewassen in verschillende tijden te groeien krijgen ze meer opbrengst voor een langere periode. Bij SACK was het wel een beetje anders. De bodem is daar een stuk minder goed en omdat het gebied iets hoger ligt is het een stuk droger. Het gebied is dus minder geschikt voor rijstbouw of groenteteelt. Ook zijn er minder kanalen vanaf de rivier die het water naar het gebied brengen, waardoor ze erg afhankelijk zijn van het regenwater en grondwater. Ook hebben ze last van een rare ziekte onder het vee. Eens in de zoveel maanden vallen ineens de kippen en eenden dood neer en dat gebeurt ook met de varkens en koeien. Het vlees kan wel worden gegeten maar het is wel een raar verschijnsel. Zelf geven ze de schuld aan de klimaatveranderingen, maar dan had je dit ook in andere gebieden moeten zien. Misschien is het een ziekte of bacterie. Sommige mensen zijn ingeënt en die hebben er minder last van, dus daar kan het ook aan liggen. Ook hoorde we dat de chemische mest en pesticide heel erg slecht is voor de gezondheid. Zeker mensen die naar Vietnam of Thiland zijn gegaan om te werken kwamen terug met kapotte en geïrriteerde huid, chronische ziektes aan de luchtwegen en sommigen zijn zelfs overleden. Gebruik het dus niet denken we dan, maar er zijn nog genoeg boeren die het wel doen.
Toch maar die groentes die we eten nog een keertje extra goed afspoelen.
Maar het viel vooral op dat twee organisaties, beide getraint door CFAP, o verschillend kunnen zijn i hun antwoorden. We zijn daarna nog op bezoek geweest bij twee boeren. De eerste boer wil graag een voorbeeld zijn voor zijn dorp en heeft daarom in het droge seizoen zelf een pond gegraven. Hij is wat kleiner en minder diep dan de ponds door CFAP aangelegd, maar ik was best wel onder de indruk. Ook had hij zijn groentes netjes op orde, liep er een kanaal langs de groentjes voor extra water en had hij een composthoop. Wat mij betreft een goed voorbeeld voor het dorp en iemand die verder denkt dan nu. De meeste boeren zijn nog steeds bang voor veranderingen en om samen te werken. De jongere generatie staat hier wel veel meer open voor en wil graag meer leren. Alleen vertrekken steeds meer jongeren naar de fabrieken langs de grens met Vietnam. De ouderen blijven zo achter. De tweede boer hebben we al een keer bezocht tijdens ons onderzoek, maar wat we daar zagen was echt ongelofelijk. We zijn er een maand geleden geweest en toen was er alleen nog maar een pond met ene klein laagje water erin. Nu was de hele groente tuin aangelegd, de rijst geplant en zag de pond er een stuk beter uit. Ik was zo blij verrast dat ze dit in een maand voor elkaar hadden gekregen. Maar dit veranderd wel de kijk op de informatie die we hebben. Daarom willen we nog een keer bij de boeren langs gaan om te kijken hoe ze in de tussentijd de ponds hebben ontwikkeld. Hebben ze zoals de laatste boer allerlei groentes aangelegd? Of zijn ze nog niet veel verder gekomen? Ik kan niet wachten om het te zien en ben dan ook erg benieuwd! Het betekend wel dat er nog een flinke berg werk aan zit te komen, maar dat is alleen maar leuk!

De tolk wist ons ook nog meer leuke dingen te vertellen. Zo vertelde hij dat zijn dochter had gezien dat mensen elkaar een kus gaven. Ze vroeg aan haar papa of hij dit ook deed. Toen moest hij heel hard lachen maar dat deed hij natuurlijk niet. Mannen en vrouwen tonen naar elkaar heel weinig genegenheid. Ik heb echt nog niemand zien zoenen en een arm om elkaar heen zie je ook al bijna niet. De mannen zijn wel heel lief voor de kinderen en volgens mij ook voor de vrouwen. Maar daarin tegen zitten de mannen wel veel aan elkaar. Je ziet mannen vaak om elkaar heen hangen, handen vast houden en een hand op iemand been leggen. Ik vind het allemaal prima, maar het is toch wel apart dat die genegenheid wel getoond wordt, maar tussen man en vrouw niet. Ook konden we eindelijk terecht met de vragen over het geloof. Want wat doen de monniken eigenlijk? Ze wonen in de complexen die whats genoemd worden. De monniken staan in hoog aanzien omdat ze veel kennis hebben. Ze staan in verband met het spirituele en worden door de mensen vertrouwd, in tegenstelling tot de politici. Mensen gaan er dan ook heen voor advies, om te bidden en om voedsel en geld te brengen. De monniken leven daarvan. Ze eten twee keer op een dag en besteden hun tijd vooral aan studie. Veel jongens van arme gezinnen worden naar de monniken opleiding gestuurd, omdat er dan voor ze wordt gezorgd. Ook is het normaal om als man enkele maanden bij de monniken door te brengen voordat je een 'echte' man wordt. Er zijn ook tempels waar vrouwen als non leven, deze zie je alleen niet op straat en ben ik uberhaupt nog niet tegen gekomen. Er zijn twee hoofdstromen die het meest worden gelooft, het boeddhisme en hindoeisme. Wat de verschillen zijn weet ik helaas niet echt, maar ben daar wel benieuwd naar. Beide geloven komen vanuit India.

Ook zijn we iets meer te weten gekomen over de politieke situatie in Cambodja. Kort gezegt zijn de politici en ambtenaren corrupt en worden niet vertrouwd. Sinds de Khmer rouge is uitgebannen is er een partij aan de macht: Cambodian people's party. Sinds enkele jaren proberen andere partijen ook een rol te spelen in politiek Cambodja, maar het is erg lastig. Maar de mensen willen of durven vaak ook niet op iets anders te stemmen, uit angst dat er weer veranderingen optreed. Toch hoop ik dat er binnenkort een groep opstaat die Cambodja echt op gang kan helpen naar verbetering en meer welvaart.

We gaan vanavond 'Nederlands' koken voor de baas en zijn vrouw. Ben benieuwd wat ze er van vinden! En hopelijk laten we het niet aanbranden;)

Liefsxxx